Nhiếp ảnh gia người Anh Jack Latham đã khám phá và ghi lại hành trình của mình tại các trang trại cày view ảo tại Việt Nam. Đây không phải là những cánh đồng mênh mông hay ruộng nương mà là những nơi tạo ra lượt xem ảo trên các mạng xã hội.
Trải qua một tháng ở Hà Nội, Latham đã chụp lại hình ảnh của các đơn vị cung cấp dịch vụ để giúp khách hàng tăng lượt truy cập trực tuyến và tương tác ảo trên mạng xã hội, với mục đích lừa đảo thuật toán và nhận thức của người dùng.
Các bức ảnh trong cuốn sách mới của anh, mang tựa đề “Beggar’s Honey”, cho thấy các xưởng thuê lao động giá rẻ để tạo ra lượt like, bình luận và chia sẻ trên mạng xã hội. “Hầu hết mọi người sử dụng mạng xã hội đều muốn thu hút sự chú ý. Họ đang ‘ăn xin’ điều đó,” Latham chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với CNN qua điện thoại. “Với mạng xã hội, nhu cầu thu hút sự chú ý đó là sản phẩm dành cho các nhà tiếp thị quảng cáo.”
Trong thập kỷ 2000, sự phổ biến ngày càng tăng của các mạng xã hội như Facebook đã tạo ra thị trường cho các tài khoản giả mạo, cùng với các công ty và thương hiệu cạnh tranh để tối ưu hóa khả năng hiển thị đến người dùng.
Mặc dù không rõ từ khi nào các “trang trại click” bắt đầu phát triển mạnh mẽ, từ năm 2007, các chuyên gia công nghệ đã cảnh báo về sự xuất hiện của các tài khoản giả mạo tại các thị trường thu nhập thấp.
Trải qua những thập kỷ tiếp theo, các “trang trại click” này đã phát triển với số lượng ngày càng tăng, đặc biệt là tại châu Á như Ấn Độ, Bangladesh, Indonesia và Philippines.
Luật pháp thường không kịp bắt kịp với tình hình. Trong khi một số quốc gia như Trung Quốc đã cấm hoạt động này, ở các thị trường khác, các hoạt động này vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là ở những nơi có chi phí lao động thấp và giá điện rẻ giúp việc vận hành hàng trăm máy cày view ảo được tối ưu hóa chi phí.
Jack Latham đã thăm 5 “trang trại click” ở Việt Nam. Ngoại ô Hà Nội, những “trang trại click” này thường nằm trong các khu dân cư và khách sạn. Một số địa điểm có xây dựng trang trại với hàng trăm chiếc smartphone được vận hành thủ công, trong khi số khác sử dụng phương pháp mới gọi là “box farming” – nơi có một số điện thoại không màn hình và pin, được kết nối với nhau và liên kết với giao diện máy tính.
Latham cho biết, một trong những “trang trại click” anh ghé thăm được điều hành bởi một gia đình, trong khi những trang trại khác có vẻ giống các công ty công nghệ hơn. Hầu hết người lao động ở đây có độ tuổi từ 20 đến 30. “Họ giống như các startup ở Thung lũng Silicon,” anh nói. “Có một lượng lớn thiết bị phần cứng, thậm chí là cả bức tường treo đầy điện thoại.” Một số bức ảnh của Latham mô tả những công nhân được giao nhiệm vụ thực hiện lượt nhấp chuột.
“Chỉ cần một người để điều khiển số lượng lớn smartphone. Một người có thể rất nhanh chóng làm công việc của 10.000 người. Đây là công việc cô đơn và bận rộn,” Latham chia sẻ.
Tại các trang trại này, mỗi người sẽ chịu trách nhiệm cho một mạng xã hội cụ thể. Ví dụ, một người có thể đăng bài và bình luận trên loạt tài khoản Facebook hoặc tạo các tài khoản YouTube – nơi họ sẽ đăng và tua video để tạo lượt xem.
Nhiếp ảnh gia cho biết TikTok là nền tảng cày view ảo phổ biến nhất tại các trang trại mà anh đã thăm. Các “trang trại click” quảng cáo dịch
