Affiliate Marketing đã trở thành một nghề tưởng chừng “dễ ăn” và giúp nhiều bạn trẻ thay đổi cuộc sống ở Việt Nam. Tuy nhiên, đối với những trường hợp là cá nhân làm nghề này, hoặc làm theo nhóm mà không thành lập doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá nhân… lại đang phải đối mặt với một vấn đề vô cùng phức tạp – đó là vấn đề liên quan tới thuế.
Đặc biệt, có nhiều đối tác của Công ty TNHH Shopee (Shopee) đang đứng trước nguy cơ phải nộp thuế hàng tỷ đồng, dù bản chất họ không nhận được khoản hoa hồng lớn như vậy. Điều này khiến họ lâm vào tình trạng “vỡ nợ” và buộc phải “tháo chạy” khỏi sàn thương mại điện tử này.
Câu chuyện của những người làm Affiliate gặp nạn
Anh N.V.L (33 tuổi, trú tại quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội) chia sẻ, năm 2023, tổng doanh thu từ hợp tác với Shopee của anh là hơn 6 tỷ đồng. Phía Shopee đã trích số tiền hơn 600 triệu đồng từ tổng doanh thu, tương đương với 10% nộp về cơ quan thuế.
Tuy nhiên, tháng 3 vừa qua, khi truy cập ứng dụng eTax Mobile của cơ quan thuế để tra cứu, anh giật mình khi biết bản thân đang có nguy cơ nợ hơn 2 tỷ đồng tiền thuế. Nguyên nhân là do Shopee kê khai toàn bộ doanh thu của anh thành tiền công, tiền lương, thay vì là doanh thu từ hợp tác kinh doanh.
“Cách kê khai của Shopee sẽ khiến cho toàn bộ doanh thu của tôi sẽ áp theo mức thuế lũy tiến lên cao nhất là 35%. Với cách tính như vậy, tôi và các cá nhân làm Affiliate chỉ có cách dừng hoạt động, hoặc phải bán nhà cửa, tài sản để nộp thuế”, anh L. lo lắng.
Câu chuyện tương tự cũng diễn ra với anh T.H.Q (31 tuổi, trú tại quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội). Anh Q. cho biết, sau 2 năm hợp tác với Shopee, anh phát hiện mình bị nợ thuế với số tiền lên tới gần 2 tỷ đồng.
Theo anh Q., việc nộp thuế là nghĩa vụ, là trách nhiệm của những người kinh doanh như anh theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc Shopee kê khai thuế của những đối tác như anh thành người lao động được trả lương và có thể phải chịu thêm khoản thuế lớn như vậy là chưa hợp lý và rất bất cập.
Anh Q. lý giải, theo Thông tư 40/2021/TT-BTC thì những đối tác tiếp thị liên kết như anh thuộc dạng cá nhân hợp tác kinh doanh với tổ chức; trong khi Shopee kê khai thành người lao động như được trả lương là chưa phù hợp với tình hình thực tế.
Shopee lên tiếng về vấn đề này
Phản hồi với Báo Công Thương, bà Trần Quỳnh, đại diện Công ty TNHH Shopee khẳng định, Shopee luôn đảm bảo thực hiện và tuân thủ các quy định của pháp luật về việc kê khai và nộp thuế thu nhập của các đối tác tiếp thị liên kết.
Theo bà Quỳnh, cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh phải thực hiện đăng ký mã số thuế cho ngành nghề thực hiện cụ thể như dịch vụ môi giới, đấu giá và hoa hồng đại lý, dịch vụ quảng cáo trên sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số… Trong trường hợp cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh tham gia chương trình tiếp thị liên kết, cung ứng dịch vụ quảng cáo, truyền thông, môi giới cho Shopee thì cần xuất hóa đơn dịch vụ tương ứng, thực hiện quy trình đối soát để nhận được phí hoa hồng tiếp thị liên kết.
Bà Trần Quỳnh khẳng định, Shopee vẫn đang nhận được dịch vụ từ các cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh có đăng ký dịch vụ tiếp thị, môi giới và việc thanh toán phí dịch vụ dựa trên đối soát, cung cấp hóa đơn dịch vụ hợp lệ vẫn diễn ra bình thường.
Tuy nhiên, các cá nhân tiếp thị liên kết vẫn cho rằng cách thức này chưa phù hợp với hoạt động của họ. Họ lo lắng sẽ phải chịu mức thuế lũy tiến cao nhất lên tới 35%, trong khi lợi nhuận sau chi phí chỉ khoảng 10-15%.
Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia cho rằng cần có sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý, Shopee và các đối tác tiếp thị liên kết để tìm ra giải pháp phù hợp, tránh ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và nộp thuế của những người làm
