1. Chiến thuật là gì?
Trong kinh doanh và truyền thông, chiến thuật (tactics) là chuỗi hành động ngắn hạn nhằm đạt mục tiêu rõ ràng. Mỗi chiến thuật phục vụ cho một phần cụ thể trong chiến lược lớn. Nó giúp doanh nghiệp phản ứng linh hoạt trước tình huống thực tế.
Chiến thuật khác hoàn toàn với việc làm tự phát. Mỗi hành động đều nằm trong kế hoạch và được đo lường cụ thể. Để hiểu rõ chiến thuật là gì, cần phân biệt với chiến lược:
- Chiến lược (Strategy): Là định hướng dài hạn mang tính tổng thể. Trong khi đó, chiến thuật là phần triển khai cụ thể theo từng giai đoạn.
- Chiến thuật (Tactics): Là những hành động cụ thể, ngắn hạn, nhằm thực hiện chiến lược, giải quyết các vấn đề chi tiết trong cạnh tranh hàng ngày.
2. Vai trò của chiến thuật trong kinh doanh hiện nay
Chiến lược đặt ra hướng đi, nhưng chiến thuật mới là yếu tố quyết định kết quả cuối cùng. Trong môi trường kinh doanh biến động, chiến thuật đóng vai trò cầu nối giữa định hướng và hành động.
- Liên kết giữa chiến lược và hành động: Giúp chuyển mục tiêu dài hạn thành các bước triển khai cụ thể.
- Phản ứng linh hoạt trước thay đổi: Thị trường biến động, chiến thuật cho phép điều chỉnh kịp thời mà không cần viết lại toàn bộ kế hoạch.
- Tối ưu nguồn lực: Thay vì dàn trải, doanh nghiệp có thể chọn điểm chạm hiệu quả nhất để hành động.
- Tác động trực tiếp đến kết quả: Một chiến thuật sai có thể khiến chiến dịch đổ vỡ, dù chiến lược ban đầu đúng hướng.
- Đo lường và cải tiến liên tục: Chiến thuật tạo ra dữ liệu thực tế, từ đó hỗ trợ ra quyết định tốt hơn trong tương lai.
3. 5 bước xây dựng chiến thuật trong kinh doanh hiệu quả
Chiến thuật là kết quả của quá trình phân tích mục tiêu, dữ liệu thị trường và khả năng triển khai thực tế trong từng thời điểm. Tiếp theo, chúng tôi sẽ phân tích sâu hơn với quy trình xây dựng và triển khai chiến thuật hiệu quả cho mọi doanh nghiệp.
Bước 1: Luôn bắt đầu từ mục tiêu cụ thể, ngắn hạn
Một chiến thuật tốt luôn phục vụ cho một mục tiêu rõ ràng, đủ nhỏ để thực hiện nhanh và đủ đo lường để biết có hiệu quả hay không. Những mục tiêu kiểu “tăng nhận diện thương hiệu” hay “tối ưu hóa trải nghiệm” thường không hữu ích nếu không được cụ thể hóa.
Ví dụ: Thay vì nói “tăng doanh số quý 2”, hãy đặt mục tiêu như “tăng 30% đơn hàng từ khách hàng mới qua quảng cáo TikTok trong tháng 4”. Khi mục tiêu đủ rõ, chiến thuật mới có nền để xây dựng.
Trong môi trường thực chiến, các nhóm marketing thường xác định mục tiêu theo ba tiêu chí:
- Rõ người nhận: khách hàng cũ, khách hàng mới, người từng từ bỏ giỏ hàng…
- Rõ hành vi mong muốn: click, đăng ký, tải app, để lại số…
- Rõ thời gian: tuần này, trong dịp lễ, hoặc theo chu kỳ bán hàng.
Bước 2: Nghiên cứu dữ liệu thực tế và bối cảnh hiện tại
Chiến thuật hiệu quả không tách rời quá trình nghiên cứu. Mỗi lựa chọn hành động nên xuất phát từ hiểu biết cụ thể: thị trường đang biến động ra sao, khách hàng đang phản ứng với điều gì, và nội bộ bạn có thể làm đến đâu.
Ví dụ dễ hiểu: Một thương hiệu mỹ phẩm chuẩn bị ra mắt dòng son dưỡng mới. Nhóm marketing dự định làm TVC quảng cáo nhưng sau khi kiểm tra insight, họ phát hiện target audience của thương hiệu dành nhiều thời gian trên TikTok và tin vào đánh giá từ người dùng thật hơn. Do đó, thay vì làm video chuyên nghiệp, họ chuyển sang chiến thuật mời micro-influencer dùng thử và làm video unbox, kết hợp mini-game nhận quà.
Đọc thêm bài viết Target audience là gì? 4 bước xác định công chúng mục tiêu
Bước 3: Lựa chọn phương án hành động phù hợp
Không phải chiến thuật nào nghe “hot” cũng phù hợp với doanh nghiệp bạn. Có những nhóm dùng livestream bán hàng rất hiệu quả, nhưng với sản phẩm chuyên biệt, điều đó có thể phản tác dụng.
Gợi ý cách chọn chiến thuật sát thực tế:
- Dựa vào thói quen kênh của khách hàng mục tiêu (nếu họ không dùng Facebook, đừng dồn quảng cáo ở đó).
- Dựa vào mục tiêu đo lường: muốn lấy lead thì không nên tập trung vào lượt xem; muốn bán ngay thì cần chiến thuật CTA rõ ràng.
- Dựa vào khả năng triển khai nội bộ: nếu bạn không có nhân sự quản lý KOL, đừng triển khai influencer ồ ạt rồi không kiểm soát được.
Bước 4: Triển khai nhanh và đo lường liên tục
Chiến thuật nếu không triển khai kịp thời thì gần như vô nghĩa. Thị trường thay đổi theo ngày, theo giờ và doanh nghiệp triển khai chậm sẽ bỏ lỡ nhịp tiếp cận khách hàng tốt nhất.
- Ngay từ đầu, cần gắn KPI rõ ràng: số lượt nhấp, tỉ lệ chuyển đổi, chi phí cho mỗi lượt đăng ký… Đừng triển khai chiến thuật mà không biết mình đang cố đạt điều gì.
- Cốt lõi ở đây: phản ứng nhanh dựa trên tín hiệu sớm, chứ không chờ chiến dịch kết thúc mới “ngồi rút kinh nghiệm”.
Bước 5: Tối ưu chiến thuật dựa trên phản hồi thực tế
Không có chiến thuật nào “trúng ngay lần đầu”. Mọi kế hoạch, kể cả khi dựa trên dữ liệu, đều cần được kiểm tra trong thực tế thị trường.
Các phương pháp tối ưu phổ biến bao gồm:
- A/B testing nội dung, tiêu đề, hình ảnh, thời điểm gửi.
- Theo dõi chỉ số sớm: tỷ lệ click, tỷ lệ thoát trang, thời gian đọc nội dung.
- Nhóm thử nghiệm nhỏ: tung ra một bản mini để đo phản ứng trước khi đầu tư quy mô lớn.
4. Các dạng chiến thuật cạnh tranh trong kinh doanh
Chiến lược kinh doanh có thể vạch ra định hướng dài hạn, nhưng việc đứng vững và giành thị phần lại phụ thuộc rất nhiều vào chiến thuật cạnh tranh. Dưới đây là ba dạng chiến thuật phổ biến mà hầu hết doanh nghiệp đều từng áp dụng
a) Chiến thuật bán hàng
- Bán chéo (Cross-selling): Gợi ý khách hàng mua thêm sản phẩm liên quan khi họ đã chọn mua một mặt hàng.
- Bán kèm (Upselling): Thuyết phục khách mua phiên bản cao cấp hoặc số lượng lớn hơn để tăng giá trị đơn hàng.
- Tạo khẩn cấp giả (Scarcity/Urgency): Sử dụng giới hạn thời gian, số lượng hoặc ưu đãi để thúc đẩy quyết định mua nhanh hơn.
- Chốt đơn theo bước (Trial close): Đặt các câu hỏi từng phần như “Anh/chị thích màu đen hay trắng?” để dần hướng khách đến việc chốt mua.
- Ưu đãi combo: Gộp nhiều sản phẩm lại thành gói với giá tốt hơn từng món riêng lẻ, để tăng giá trị trung bình mỗi giao dịch.
b) Chiến thuật giá cả
- Định giá tâm lý: Đặt giá 99.000 thay vì 100.000 để tạo cảm giác “rẻ hơn”.
- Chiến thuật mồi (Decoy pricing): Đưa thêm một gói sản phẩm trung gian, làm nổi bật gói muốn bán nhất.
- Giảm giá định kỳ: Sử dụng các dịp lễ, khuyến mãi theo mùa để kích cầu và tạo thói quen mua sắm.
- Định giá Freemium: Cung cấp bản dùng miễn phí giới hạn, thu phí cho tính năng nâng cao.
- Định giá gói: Bán nhiều dịch vụ hoặc sản phẩm cùng lúc với mức chiết khấu hấp dẫn để tăng mức tiêu dùng.
c) Chiến thuật vận hành và dịch vụ
- Tối ưu vận hành (Lean operations): Loại bỏ các bước dư thừa trong quy trình để giảm chi phí và tăng tốc độ phục vụ.
- Thuê ngoài (Outsourcing): Giao cho bên thứ ba các khâu không cốt lõi để tập trung vào thế mạnh chính.
- Chăm sóc sau bán hàng: Gọi điện, gửi ưu đãi, khảo sát mức độ hài lòng để giữ chân khách cũ.
- Ứng dụng CRM: Sử dụng hệ thống quản lý quan hệ khách hàng để phân loại và chăm sóc phù hợp.
- Chính sách đổi trả linh hoạt: Đảm bảo khách hàng an tâm khi ra quyết định mua, giảm rào cản tâm lý.
5. Các chiến thuật marketing phổ biến hiện nay
Nếu bạn cần tìm hiểu thêm các chiến thuật được ứng dujgn trong marketing, chúng tôi gợi ý thêm một số các chiến thuật phổ biến sau:
- PPC (Pay-per-click): Quảng cáo trả phí theo lượt nhấp, thường dùng để kéo traffic nhanh qua Google Ads, Facebook Ads.
- Influencer Marketing: Hợp tác với người có sức ảnh hưởng để tăng độ phủ và niềm tin, nhất là ở các ngành tiêu dùng, làm đẹp, giáo dục.
- Affiliate Marketing: Mô hình tiếp thị liên kết trả hoa hồng khi có đơn hàng, phù hợp với TMĐT và các nền tảng sản phẩm số.
- Testimonial: Tận dụng đánh giá thật từ người dùng để tăng độ tin cậy và thuyết phục người mua mới.
- Advocacy Marketing: Khuyến khích khách hàng trung thành giới thiệu sản phẩm tới cộng đồng một cách tự nhiên, không cần trả phí.
- Marketing Automation: Gửi email/tin nhắn tự động theo hành vi khách hàng, tiết kiệm thời gian và tối ưu hiệu quả bán hàng.
- SEO: Tối ưu nội dung để xuất hiện tự nhiên trên Google, phù hợp với mục tiêu thu hút khách hàng dài hạn và bền vững.
- Sponsorship: Tài trợ các sự kiện hoặc hoạt động cộng đồng để gắn thương hiệu với một giá trị hoặc đối tượng cụ thể.
- Engagement Marketing: Tạo các điểm chạm tương tác (bình luận, quiz, minigame) để tăng độ gắn kết và hiểu rõ nhu cầu khách hàng.
- Content marketing: Xây dựng các nội dung thiên về chữ viết và hình ảnh trên social media, nhằm thu hút sự quan tâm của khách hàng
6. Kết luận
Qua bài viết, hy vọng bạn đa hiểu rõ chiến thuật là gì, cách xây dựng và triển khai hiệu quả. Mong rằng những kiến thức này không chỉ giúp doanh nghiệp triển khai hành động hiệu quả hơn, mà còn tránh được tình trạng “có chiến lược nhưng không ra kết quả”.
Nếu bạn đang có nhu cầu liên quan đến dịch vụ Marketing tổng thể cùng các dịch vụ khác, hãy liên hệ ngay với MIC Creative để được tư vấn giải pháp tối ưu nhất. Chúng tôi tự tin là đối tác Marketing nắm bắt thị trường, thấu hiểu khách hàng, thành thạo công cụ và luôn luôn sáng tạo.
