1. Buzz Marketing là gì?
1.1. Định nghĩa về Buzz Marketing
Buzz Marketing là chiến lược tiếp thị truyền miệng (word-of-mouth marketing), trong đó thương hiệu chủ động tạo ra những yếu tố gây chú ý, từ đó kích thích người tiêu dùng tự nguyện chia sẻ, bàn tán và lan truyền thông tin (social buzz) liên quan đến sản phẩm, dịch vụ hoặc chiến dịch.
Mục tiêu cốt lõi của Buzz Marketing là:
- Kích hoạt hiệu ứng lan truyền thông qua mạng xã hội, cộng đồng hoặc truyền miệng trực tiếp.
- Tạo nên cuộc trò chuyện xã hội có lợi cho thương hiệu (brand-centered social conversations).
- Tăng nhận diện thương hiệu mà không cần đầu tư lớn vào quảng cáo truyền thống.
- Tận dụng cảm xúc, sự khác biệt hoặc tranh luận để trở thành đề tài nổi bật trong cộng đồng.
1.2. Nguyên lý tạo ra chiến dịch Buzz marketing bùng nổ
Khác với các hình thức marketing thông thường, Buzz Marketing khai thác các động lực tâm lý sâu khiến con người muốn chia sẻ một cách tự nhiên.
Một chiến dịch buzz hiệu quả thường dựa vào:
- Social Currency (Giá trị xã hội): Người ta chia sẻ để trông thông minh, thú vị hoặc cập nhật trong mắt người khác.
- Emotion (Cảm xúc): Nội dung khơi gợi cảm xúc mạnh như sốc, hài hước, cảm động có tỷ lệ lan truyền cao hơn nhiều so với thông tin trung tính.
- Community Norms (Tính cộng đồng): Ý tưởng được cộng đồng chấp nhận sẽ nhanh chóng lan tỏa trong nội bộ nhóm đó.
- Triggers (Tác nhân gợi nhớ): Thương hiệu được gắn với hành vi hoặc thói quen hằng ngày sẽ được nhắc lại thường xuyên hơn trong các cuộc trò chuyện.
Bốn yếu tố này sẽ không bắt buộc phải xuất hiện đầy đủ trong tất cả các chiến dịch, bởi còn phụ thuộc vào loại hình buzz mà doanh nghiệp muốn triển khai.
2. 6 loại hình Buzz Marketing thường gặp
Về bản chất, các chiến dịch Buzz Marketing thành công thường không đến từ một khuôn mẫu duy nhất, mà được tạo từ 6 loại hình buzz marketing có khả năng khuấy động cảm xúc dưới đây:
a. Kiểu Cấm kỵ (The Taboo)
Con người luôn tò mò về những chủ đề nhạy cảm hoặc bị coi là cấm kỵ trong xã hội (tình dục, các vấn đề xã hội gai góc…). Một chiến dịch buzz marketing thông minh có thể “vượt rào” khéo léo để tạo ra cuộc đối thoại mà không gây phản cảm, từ đó thu hút sự chú ý mạnh mẽ.
Ví dụ điển hình: Các chiến dịch của Durex luôn là bậc thầy trong việc nói về tình dục một cách hài hước và văn minh, khiến mọi người thoải mái chia sẻ.
b. Kiểu Khác thường (The Unusual)
Loại hình Buzz Marketing này đề cập tới những điều đi ngược lại với lẽ thường hoặc kỳ vọng của đám đông. Sự khác biệt và kỳ lạ sẽ khiến mọi người phải dừng lại, chú ý và đặt câu hỏi “Cái gì thế này?”, từ đó tạo ra đề tài để bàn tán.
Ví dụ điển hình: Hình ảnh các nhân vật xanh lè, nhảy múa một cách ám ảnh của Điện Máy Xanh là một ví dụ kinh điển. Nó khác biệt hoàn toàn với mọi quảng cáo điện máy khác và trở thành một meme văn hóa đại chúng.
c. Kiểu Phi thường (The Remarkable)
Đây là yếu tố bền vững và đáng khao khát nhất. Đơn giản là tạo ra một sản phẩm hoặc dịch vụ tốt đến mức phi thường, khiến khách hàng sau khi trải nghiệm không thể không nói về nó. Buzz đến từ chính chất lượng vượt trội của sản phẩm.
Ví dụ điển hình: Chiếc xe Cybertruck của Tesla với thiết kế không tưởng và kính chống đạn đã tự nó trở thành một đề tài bàn tán toàn cầu mà không cần nhiều quảng cáo.
d. Kiểu Hài hước (The Hilarious)
Tiếng cười là một trong những cảm xúc dễ lan truyền nhất. Một chiến dịch Buzz Marketing hài hước, dí dỏm và thông minh sẽ khiến khán giả cảm thấy vui vẻ và muốn chia sẻ niềm vui đó với bạn bè của họ.
Ví dụ điển hình: Chuỗi quảng cáo “The Man Your Man Could Smell Like” của Old Spice với những tình tiết vô lý và hài hước đã trở thành một hiện tượng văn hóa toàn cầu.
e. Kiểu Bí mật (The Secret)
Con người luôn bị hấp dẫn bởi những điều bí ẩn. Bằng cách tung ra thông tin nhỏ giọt, tạo ra các “trứng phục sinh” hoặc những thông điệp úp mở, thương hiệu có thể kích thích sự tò mò, đồn đoán và săn lùng thông tin của công chúng.
Ví dụ điển hình: Apple là bậc thầy trong việc này. Những tin đồn rò rỉ về iPhone mới luôn tạo ra một “cơn sốt” bàn tán nhiều tháng trước khi sản phẩm chính thức ra mắt.
f. Kiểu Gây sốc (The Outrageous)
Tương tự yếu tố cấm kỵ nhưng ở mức độ mạnh hơn. Đây là việc tạo ra những hành động, hình ảnh hoặc tuyên bố gây ngạc nhiên, điên rồ hoặc sốc để ngay lập tức thu hút sự chú ý của giới truyền thông và dư luận.
Ví dụ điển hình: Các chiến dịch marketing của Red Bull thường gắn liền với các môn thể thao mạo hiểm đến mức “điên rồ” như cú nhảy từ không gian của Felix Baumgartner, khiến cả thế giới phải nín thở theo dõi.
3. Quy trình 5 bước tạo chiến dịch Buzz Marketing bùng nổ
Dù có tới 6 loại hình chiến dịch khác nhau, nhưng Buzz Marketing có thể dễ dàng được xây dựng theo quy trình 5 bước cơ bản như sau:
Bước 1: Xác định Mục tiêu & Công chúng mục tiêu
Đây là bước nền tảng quyết định sự thành bại. Trước khi muốn tạo ra “tiếng vang”, bạn phải trả lời rõ ràng:
- Mục tiêu của buzz là gì? Bạn muốn tăng nhận diện thương hiệu, ra mắt sản phẩm mới, hay thay đổi một định kiến nào đó về thương hiệu?
- Bạn muốn AI bàn tán về mình? Phải xác định chính xác công chúng mục tiêu bạn muốn khơi mào cuộc trò chuyện. Họ là ai, họ ở đâu, họ quan tâm đến điều gì, và điều gì có thể khiến họ phải thốt lên “wow” và đi kể cho người khác?
Bước 2: Lựa chọn loại hình & Xây dựng Big Idea
Dựa trên mục tiêu và insight của đối tượng, đây là lúc vận dụng sự sáng tạo.
- Lựa chọn loại hình: Bạn sẽ chọn loại hình Buzz Marketing nào: Hài hước, Bí mật, Gây sốc, hay Khác thường? Lựa chọn loại hình phù hợp sẽ quyết định “vị” của toàn bộ chiến dịch.
- Xây dựng Ý tưởng lớn: Đây là linh hồn của chiến dịch. Ý tưởng phải đủ đơn giản để dễ nhớ, đủ thú vị để dễ kể lại, và đủ độc đáo để nổi bật giữa hàng ngàn thông tin khác.
Bước 3: Châm ngòi cho cuộc trò chuyện
Đây là giai đoạn “tung mồi câu” một cách có chiến lược. Thay vì la hét giữa một quảng trường đông đúc, bạn sẽ thì thầm vào tai những người có khả năng lan tỏa câu chuyện đi xa nhất.
- Gợi ý hành động cụ thể:
- Hợp tác với KOLs/Influencers phù hợp để họ là những người trải nghiệm và chia sẻ đầu tiên.
- Chia sẻ thông tin độc quyền trong các cộng đồng (group) hoặc diễn đàn có liên quan.
- Tổ chức một sự kiện nhỏ, riêng tư cho những người dùng trung thành hoặc báo chí.
- Mục tiêu: Tạo ra một nhóm “bệnh nhân số 0” – những người đầu tiên khởi tạo sự lan truyền cho ý tưởng của bạn.
Tham khảo thêm các KOLs Việt Nam theo từng lĩnh vực tại bài viết TOP 20 KOL nổi tiếng tại Việt Nam theo từng lĩnh vực
Bước 4: Khuếch đại & Duy trì độ hot
Khi những tiếng xì xào đầu tiên xuất hiện, bạn không thể chỉ ngồi yên chờ đợi. Giai đoạn này đòi hỏi sự quan sát và hành động nhanh nhạy để đổ thêm dầu vào lửa.
- Gợi ý hành động cụ thể:
- Sử dụng quảng cáo trả phí để quảng bá những nội dung thảo luận tích cực nhất từ người dùng.
- Tạo ra các nội dung “ăn theo” (follow-up content) để trả lời, bình luận, hoặc đào sâu thêm câu chuyện.
- Khuyến khích các nội dung do người dùng tạo ra (User-Generated Content – UGC) bằng các cuộc thi, quà tặng…
- Mục tiêu: Duy trì và định hướng social buzz, không để nó chết yểu hoặc đi chệch hướng tiêu cực.
Bước 5: Lắng nghe, đo lường và tối ưu
Buzz Marketing không phải là không thể đo lường. Việc theo dõi chặt chẽ giúp bạn biết mình đang đi đúng hướng hay không và rút kinh nghiệm cho các lần sau.
- Hành động cụ thể:
- Sử dụng các công cụ Social Listening để theo dõi các cuộc hội thoại trên mạng xã hội.
- Phân tích sắc thái (sentiment) của các thảo luận: Tích cực, tiêu cực hay trung tính?
- Đo lường các chỉ số quan trọng như lượt nhắc đến thương hiệu (brand mentions), tổng lượt tiếp cận (reach), và tỷ lệ tương tác (engagement rate).
4. Các mẹo duy trì độ “hot” cho Buzz Marketing
Tạo ra buzz đã khó, duy trì nó còn khó hơn. Để chiến dịch không “sớm nở tối tàn”, bạn có thể áp dụng mẹo sau để giữ cho độ hot cho chiến dịch của bạn.
- Chủ động tương tác: Hãy liên tục trả lời bình luận, tham gia thảo luận và “thả thính” thông tin mới để cho thấy thương hiệu đang lắng nghe và dẫn dắt câu chuyện.
- Tận dụng nội dung UGC: Khi khách hàng tự tạo nội dung (ảnh, video, meme), hãy tôn vinh họ bằng cách chia sẻ lại trên các kênh chính thức.
- Phát triển câu chuyện: Đừng để câu chuyện kết thúc quá sớm. Hãy tung ra “phần 2”, video hậu trường, hoặc các góc nhìn mới để giữ chân khán giả và tạo ra các lớp thảo luận mới, tránh sự nhàm chán.
- Tận dụng sự khan hiếm (Scarcity): Tung ra các phiên bản giới hạn hoặc ưu đãi trong thời gian ngắn để tạo ra một làn sóng bàn tán thứ hai, thúc đẩy mọi người hành động vì tâm lý sợ bỏ lỡ.
- Sử dụng đòn bẩy PR Báo chí: Khi mạng xã hội đã “nóng”, hãy chủ động làm việc với báo chí. Một bài viết trên kênh uy tín sẽ hợp thức hóa và khuếch đại tiếng vang của chiến dịch lên một tầm cao mới.
- Hợp tác với Agency chuyên nghiệp: Việc xử lý khủng hoảng hoặc khuếch đại buzz một cách bài bản đòi hỏi kinh nghiệm. Nếu nguồn lực có hạn, việc thuê một Agency báo chí hoặc Marketing chuyên nghiệp sẽ giúp bạn tận dụng tối đa sức nóng và xử lý rủi ro hiệu quả.
5. Một số chiến dịch Buzz Marketing nổi bật
Lý thuyết là chưa đủ. Hãy xem qua hai chiến dịch buzz kinh điển sau đây để hiểu hơn về cách các thương hiệu lớn tạo và duy trì social buzz (mức độ bàn luận của công chúng).
a. Biti’s Hunter “Đi để trở về”
Đứng trước nguy cơ bị giới trẻ lãng quên, Biti’s đã tạo nên một cú lội ngược dòng ngoạn mục. Thay vì quảng cáo trực tiếp, họ gieo mầm (seeding) cho sản phẩm mới Biti’s Hunter (Yếu tố Phi thường) vào hai MV ca nhạc của Sơn Tùng M-TP và Soobin Hoàng Sơn. Đánh vào cảm xúc mạnh mẽ của người trẻ với thông điệp “Đi để trở về”, chiến dịch đã nhanh chóng bùng nổ các cuộc thảo luận, giúp Biti’s bán cháy hàng và định vị lại thành công thương hiệu trong lòng người trẻ.
b. ALS Ice Bucket Challenge
Đây là ví dụ kinh điển về một ý tưởng đơn giản nhưng có sức lan truyền khủng khiếp. Thử thách dội nước đá lên đầu đã thành công nhờ kết hợp nhiều “chất xúc tác”: hành động khác thường (Unusual), tính hài hước (Hilarious), và đặc biệt là cơ chế thách thức người khác được tích hợp sẵn. Khi những người nổi tiếng như Bill Gates, Mark Zuckerberg tham gia, chiến dịch đã được khuếch đại lên quy mô toàn cầu, nâng cao nhận thức và quyên góp được số tiền kỷ lục cho bệnh nhân ALS.
6. Kết luận
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ bản chất của Buzz Marketing là gì, cùng với đó là 6 loại hình buzz marketing phổ biến. Quan trọng hơn cả, bạn đã nắm rõ quy trình 5 bước xây dựng và tạo chiến dịch lan truyền bùng nổ, thu hút công chúng mục tiêu.
Nếu bạn đang có nhu cầu liên quan đến dịch vụ Booking PR & Báo chí cùng các dịch vụ khác, hãy liên hệ ngay với MIC Creative để được tư vấn giải pháp tối ưu nhất. Chúng tôi tự tin là đối tác Marketing nắm bắt thị trường, thấu hiểu khách hàng, thành thạo công cụ và luôn luôn sáng tạo.
